Marusarzowa Turnia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marusarzowa Turnia
Ondrejova veža
Ilustracja
Żabia Czuba, Żabi Szczyt Niżni, Marusarzowa Turnia i Owcza Przełęcz widziane znad południowego brzegu Morskiego Oka
Państwo

 Polska
 Słowacja

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

2083 m n.p.m.

Pierwsze wejście

26 lipca 1905
Janusz Chmielowski, Károly Jordán, Jędrzej Marusarz Jarząbek

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, blisko centrum po prawej na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Marusarzowa Turnia”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Marusarzowa Turnia”
Ziemia49°11′42,4″N 20°05′03,8″E/49,195111 20,084389

Marusarzowa Turnia (niem. Marusarz-Turm, słow. Ondrejova veža, węg. Marusarz-torony[1], 2083 m[2]) – wyraźnie widoczna kulminacja w Żabiej Grani (Žabí hrebeň) w Tatrach Wysokich. Znajduje się na granicy polsko-słowackiej pomiędzy Marusarzową Przełączką (Ondrejova štrbina, 2060 m) a Owczą Przełęczą (Ovčie sedlo, 2038 m). Ta pierwsza oddziela Marusarzową Turnię od Żabiego Szczytu Niżniego, druga natomiast od Owczych Turniczek[3].

Marusarzowa Turnia w kierunku wschodnim, do Doliny Żabich Stawów Białczańskich, opada litą i pionową ścianą o wysokości 30 m. W kierunku zachodnim, w stronę Morskiego Oka, odchodzi skaliste żebro oddzielające Owczy Żleb od prawej odnogi Marusarzowego Żlebu. W żebrze tym znajdują się trzy turniczki. Dwie dolne mają wysokość względną około 10 m, górna jest wielkością zbliżona do Marusarzowej Turni. Ma ściany o wysokości około 50 m. Pomiędzy turniczkami są trzy siodełka. Wszystkimi można łatwo przejść z Owczego do Marusarzowego Żlebu (lub odwrotnie). Najszersze jest najwyższe siodełko zwane Marusarzowym Przechodem[4].

Nazwa turni oraz pobliskiej przełęczy została wprowadzona w 1954 r. dla uczczenia pamięci Jędrzeja Marusarza, górala, przewodnika tatrzańskiego i ratownika górskiego[3].

Taternictwo[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze odnotowane wejście – 26 lipca 1905 r., Janusz Chmielowski, Károly Jordán z przewodnikiem Jędrzejem Marusarzem, podczas wejścia na Żabi Szczyt Niżni[3]. Wschodnie (słowackie) stoki Marusarzowej Turni znajdują się obecnie w zamkniętym dla turystów i taterników obszarze ochrony ścisłej Tatrzańskiego Parku Narodowego[5], zachodnie (polskie) poza rejonami dopuszczonymi do uprawiania taternictwa (można je uprawić na południe od Białczańskiej Przełęczy)[6].

Widok od południowej strony

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2020-05-26] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
  2. Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania [online].
  3. a b c Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Żabia Przełęcz Wyżnia – Żabia Czuba, t. 7, Warszawa: Sport i Turystyka, 1954.
  4. Władysław Cywiński, Grań Żabiego, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1999, ISBN 83-7104-024-5.
  5. Turystyczna mapa Słowacji [online] [dostęp 2020-02-11].
  6. Dozwolone rejony wspinaczkowe w TPN [online] [dostęp 2020-05-10].